ଭୁବନେଶ୍ୱର: କେନ୍ଦ୍ର ବାଣିଜ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରାଳୟ ନୟାଗଡ କଣ୍ଟେଇମୁଣ୍ଡି ବାଇଗଣକୁ ଭୌଗୋଳିକ ମାନ୍ୟତା ବା ଜିଆଇ ଟ୍ୟାଗ ପ୍ରଦାନ କରିଛି । ନୀଳମାଧବ କୃଷି ସଙ୍ଗଠନ ଓଡ଼ିଶା କୃଷି ଓ ବୈଷୟିକ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ (ଓୟୁଏଟି) ସହାୟତାରେ ୨୦୨୧ରେ ଟ୍ୟାଗ୍ ପାଇଁ ଆବେଦନ କରିଥିଲା।
ଏହା ଏକ ଦେଶୀ କିସମ ଯାହାର ସ୍ଥାନୀୟ କିସମ ଗୁଡିକ ବ୍ୟତୀତ ଅନନ୍ୟ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ରହିଛି। ଭୌଗୋଳିକ ସ୍ଥିତି ଉପରେ ଏହାର ପ୍ରଭାବ (ଜଳବାୟୁ, ବୃଷ୍ଟିପାତ, ତାପମାତ୍ରା, ମୃତ୍ତିକାର ଗୁଣବତ୍ତା, ପରିଚାଳନା ଅଭ୍ୟାସ ଇତ୍ୟାଦି) ଏହାର ଗୁଣବତ୍ତାକୁ ବଜାୟ ରଖିଥାଏ ଯେଉଁଥିରେ ଅନନ୍ୟ ସ୍ୱାଦ, ଆକାର, ରୂପ ଆଦି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ।
ଫଳର କାଣ୍ଡ, ପତ୍ରକୁ ମିଶାଇ ପୂରା ଗଛଟି କଣ୍ଟା ଦ୍ୱାରା ଆବୃତ। ଅମଳ ପରେ ନୟାଗଡ଼ କଣ୍ଟେଇମୁଣ୍ଡି ବାଇଗଣକୁ ବିନା ଅବକ୍ଷୟରେ ପାରିପାର୍ଶ୍ବିକ ସ୍ଥିତିରେ ୧୦-୧୪ ଦିନ ରଖାଯାଇପାରିବ।
କଣ୍ଟେଇମୁଣ୍ଡି ବେଗୁନିଆ ମୂଳତଃ ଖଣ୍ଡପଡା ବ୍ଲକର ବଡବାଣପୁର ଓ ରତନପୁର ଅଞ୍ଚଳ ଏବଂ ଭାପୁର ବ୍ଲକର ଧନଚଙ୍ଗଡା, ଲକ୍ଷ୍ମୀପ୍ରସାଦ, କୁମୁଣ୍ଡି, ଫତେଗଡ ଅଞ୍ଚଳରେ ଉତ୍ପନ୍ନ ହେଉଥିଲା। ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହା ଓଡ଼ିଶାର ସମଗ୍ର ନୟାଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲାରେ ଚାଷ ହେଉଛି।
ସର୍ଭେ ମାଧ୍ୟମରେ ସଂଗ୍ରହ କରାଯାଇଥିବା ସ୍ଥାନୀୟ ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ବାଇଗଣର ଉତ୍ପତ୍ତି ୧୦୦ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟର ବୋଲି ଅନୁମାନ କରାଯାଇପାରେ। ଜାଣିବାକୁ ମିଳିଲା ଯେ, ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକେ ବାଇଗଣ ଚାଷ ସମୟରେ ପାହାଡରୁ ଏହି ବାଇଗଣ ଆଣି ସେଥିରୁ ମଞ୍ଜି ସଂଗ୍ରହ କରି ଚାରା ଉଠାଇବାକୁ ଲାଗିଲେ। ଏହା ପରେ ସେମାନେ ଏଭଳି ବାଇଗଣ କିସମ ଚାଷ କରି ଭଲ ଅମଳ ପାଇଥିଲେ।
ସ୍ଥାନୀୟ କୃଷକମାନଙ୍କ ଅନୁସାରେ ବାଇଗଣର ନାମ କଣ୍ଟେଇମୁଣ୍ଡିର ସ୍ଥାନ ଅନୁସାରେ ଦିଆଯାଇଛି। ଏହାର ଅନନ୍ୟ ସ୍ୱାଦ ପାଇଁ ବଜାରରେ ଅଧିକ ଚାହିଦା ଓ ଗ୍ରହଣୀୟତା ଯୋଗୁ ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷେତ୍ର ଧୀରେ ଧୀରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବାରେ ଲାଗିଛି।
